Veiligheid en kwaliteit - CoBuilders BV

De wereld van kwaliteit en veiligheid in de bouw krijgt steeds meer aandacht. Niet alleen omdat het belang ervan serieuze aandacht krijgt, ook omdat er nog veel winst te behalen is. Voorheen werden veiligheids- en kwaliteitsthema’s opgepakt als neventaken. Tegenwoordig heeft het een centrale plek in de organisatie. Steeds meer KAM-professionals weten de bouw- en technische branche dan ook te vinden. Er blijken veel kansen en uitdagingen te liggen. Wat maakt het zo aantrekkelijk? Waarom wil je als KAM-professional in de bouw of techniek werken? Vijf voordelen uitgelicht.

Zichtbare sector

De wereld van de bouw is zichtbaar. Zichtbaar omdat iedereen er mee te maken heeft, maar ook omdat veiligheid en kwaliteit in de bouw onder een vergrootglas liggen. De bouw kent veel situaties met gevaar en risico’s. Een bouwbedrijf kan zich dus enorm onderscheiden als ze dit goed voor elkaar hebben. Je hebt te maken met fysieke projecten en ziet dus ook fysiek resultaat.

Centrale rol in de organisatie

Veiligheid en kwaliteit zijn cruciale onderdelen van de bouw. Het veiligheidsproces loopt parallel aan het bouwproces. Door de hoge mate van risico zijn er strenge veiligheids- en kwaliteitseisen. Ontwikkelingen hierin gaan snel en hebben invloed op de hele bouworganisatie. Als KAM-professional heb je daarom een centrale rol. Je bent het aanspreekpunt voor alle lagen van de organisatie en tegelijkertijd ook adviseur voor de directie. Een constante afwisseling van strategische vraagstukken en operationele processen. Alles en iedereen heeft er mee te maken.

Bijdrage leveren aan veiligheid in de bouw

De basis van veiligheid en kwaliteit in de bouw staat, maar er valt nog veel winst te behalen. Er is ruimte voor optimalisatie van processen, het vastleggen van procedures en het werken met managementsystemen. Als KAM-professional kun je daar echt een stempel op drukken en er richting aan geven. Je kan daardoor substantieel waarde toevoegen als het gaat om efficiëntie en tijds- en kostenbesparing. Een wezenlijke bijdrage leveren aan de verbetering van veiligheid in de bouw.

Combinatie binnen en buiten

Doordat projecten fysiek op locaties plaatsvinden, ben je ook regelmatig buiten kantoor te vinden. Denk aan een bezoek aan de bouwplaats om veiligheidsthema’s te bespreken met uitvoerders of risico’s in kaart te brengen. Geen eenzijdige kantoorbaan dus, maar ook aan de slag op locatie. Je richt je niet alleen op processen, maar juist ook op concrete veiligheidszaken op de bouwplaats.

Ontwikkelingen en innovaties gaan snel

De bouwsector staat nooit stil. Nieuwe technieken, materialen en innovaties volgen elkaar in rap tempo op. En dat geldt tegelijkertijd ook voor de gevolgen daarvan op het gebied van veiligheid en kwaliteit. Het is dus zaak om op de hoogte te blijven van alle actualiteiten. Je moet jezelf voortdurend blijven verdiepen in het vak. Op de hoogte blijven, maar vooral ook vooruitkijken naar wat komen gaat.

Kortom; de bouwbranche heeft veel te bieden voor KAM-professionals. Een wereld vol dynamiek, uitdaging en verantwoordelijkheid. En bovenal, veel kansen om een wezenlijke bijdrage te leveren aan het verder professionaliseren van veiligheid en kwaliteit in de bouw.

Een nieuwe rubriek waarin we je gaan meenemen in de wereld van CoBuilders-professionals. Wat is hun rol en hoe ervaren ze het werk dat ze doen? Tim Bles (35), KAM-coördinator, mag het spits afbijten. Hij omschrijft zichzelf als een gestructureerd en analytisch persoon: “Ik haal lol uit tabelletjes”.

Door zijn opleiding hbo Integrale Veiligheidskunde kwam hij in aanraking met de wereld van veiligheid, Arbo en milieu. Thema’s die hem aanspreken, maar tegelijkertijd ook zo breed zijn dat je er diverse kanten mee op kan. In gesprek met CoBuilders kwam hij erachter dat de bouw veel te bieden heeft. En dat er veel kansen liggen op het gebied van KAM. Het vuurtje wakkerde aan en ging over in enthousiasme. Sinds april is hij werkzaam als KAM-coördinator bij Bouwmaatschappij Ufkes Apeldoorn bv, een Koninklijke VolkerWessels onderneming. Een rol die hem op het lijf is geschreven.

Vertel Tim, wat doe je als KAM-coördinator?
“Ik houd me bezig met procesverbeteringen binnen een organisatie. Dat doe ik organisatiebreed, van planvoorbereiding en uitvoer tot nazorg en klachtenafhandeling. De hele organisatie krijgt met mij te maken. Het is kortgezegd mijn taak om veiligheid te waarborgen en processen efficiënter in te richten. Samen met medewerkers van een afdeling breng ik het huidige proces in kaart. Ik stel kritische vragen en haal suggesties op. Hoe wordt iets aangepakt? En hoe kunnen we het anders doen? Vervolgens is het de uitdaging om verbeterideeën door te voeren en de neuzen dezelfde kant op te krijgen.”

Dat klinkt als een flinke opgave. Ik kan me voorstellen dat je daarbij tegen weerstand oploopt.
“Daar ontkom je niet aan. Verandering leidt tot weerstand, dat is menseigen. Gedrag speelt een grote rol, maar dat vind ik juist interessant. Een verbeteridee bedenken is een eerste stap, maar het daadwerkelijk uitrollen is een minstens zo belangrijke taak. Het is cruciaal om het goed tussen de oren te krijgen bij iedereen. De directie kan beslissen om een nieuwe manier van werken te introduceren, maar dan moet dat vervolgens op de bouwplaats ook daadwerkelijk nageleefd worden. Daarbij krijg ik vaak te maken met conservatieve houdingen. We doen het toch al jaren zo? Het gaat toch nooit mis? Waarom zouden we het dan anders gaan doen? Aan mij de taak om dat gedrag om te buigen.”

Herkenbaar, niet willen afwijken van het oude vertrouwde. Hoe pak je dat aan?
“Ik geloof in een tweezijdige aanpak. Het zit hem in bewustzijn creëren en kennis delen. Ik moet niet als een politieagent door de organisatie gaan lopen en vingers gaan wijzen. Dan bereik je het tegenovergestelde. Collega’s moeten bewust worden van het belang van veiligheid en de risico’s die op de loer liggen. Ik ben dan ook veel op de bouwplaats aanwezig om goed op de hoogte te zijn en te weten wat er speelt. Door in gesprek te gaan met collega’s creëer je betrokkenheid. Daardoor lukt het ook ze de meerwaarde te laten zien van het werk dat ik doe.”

“Daarnaast ben ik de vraagbaak van de organisatie als het gaat om veiligheid, kwaliteit en milieu. Je hebt daarbij te maken met alle lagen van de organisatie, van directie tot uitvoering op de bouwplaats. En dat brengt dus ook verschillende vraagstukken met zich mee. Dat betekent schakelen op diverse niveaus. De ene dag presenteer ik iets aan de directie, de andere dag sta ik met een timmerman op de bouwplaats. Inmiddels voel ik goed aan hoe ik met verschillende doelgroepen schakel.”

Je staat dus middenin de organisatie. Waarom heb je gekozen voor de bouwbranche?
“De bouw is een enorm interessante branche als het gaat om kwaliteit, veiligheid en milieu. We hebben er dagelijks mee te maken, de thema’s liggen onder een vergrootglas en er is een diversiteit aan mensen en werk. Om je een gevoel te geven: gisteren sparde ik samen met een calculatie-afdeling over het werkproces en vandaag ben ik bezig met een interne audit bij planvoorbereiders om te toetsen of een procesverbetering in de praktijk werkt. Ik ben echt van begin tot eind betrokken. Heb invloed vanaf het eerste idee tot de uiteindelijke uitvoering. Het resultaat van mijn werk zie ik na een tijd daadwerkelijk in de praktijk. Dat geeft mij echt voldoening.”

“Een ander voordeel van de bouwbranche vind ik de afwisseling van werken op kantoor en op de bouwplaats. Je hebt naast organisatieprocessen te maken met fysieke processen. Menselijk handelen op de bouwplaats. Dat geeft echt een extra dimensie aan mijn werk. Het is niet alleen fijn om af en toe op pad te zijn, maar je hebt ook elke keer te maken met nieuwe situaties. Ik kan me niet voorstellen dat mijn werk ooit saai wordt.”

Dat begrijp ik. Tegelijkertijd heb je ook een brede verantwoordelijkheid. Welke ontwikkelingen zie jij binnen het vak?
“Mijn vakgebied staat nooit stil. Ik moet constant op de hoogte blijven van wet- en regelgeving. De aankomende Wet kwaliteitsborging (Wkb) gaat veel verandering brengen, daar moet ik nu al rekening mee houden. Ik moet de organisatie van advies voorzien dat in lijn is met de nieuwe regels.

“Een andere belangrijke ontwikkeling is digitalisatie. We zitten middenin een transitie naar digitale omgevingen. Registraties van keuringen, documentenopslag, managementhandboeken; alles wordt nu ingericht in ‘de cloud’. Het hybride werken als gevolg van corona heeft het nog eens extra in een stroomversnelling geduwd.”

“Een derde concrete ontwikkeling is de Veiligheidsladder die komend jaar nog belangrijker gaat worden. Het is niet meer de vraag of je gecertificeerd bent, maar hoe. Opdrachtgevers kunnen straks gaan eisen dat je bijvoorbeeld trede 3 gecertificeerd bent. Daar ligt dus ook veel werk voor KAM-professionals in bedrijven.”

Vooruit blijven kijken dus. Als we het dan toch over de toekomst hebben; waar hoop je over vijf jaar te staan?
“Ik kan en wil nog heel veel leren. Mezelf ontwikkelen tot een expert aan tafel. Dat kan alleen als ik mezelf continu blijf verdiepen in het vak. Gelukkig ben ik een lezer en vind ik het leuk om cursussen en trainingen te volgen. Over vijf jaar zie ik mezelf dus zeker nog binnen een KAM-rol. Het liefst begeleid ik dan de grotere verbeterprojecten. Veiligheid sprak mij altijd het meeste aan, maar ik ontwikkel me nu ook steeds meer op het gebied van kwaliteit. Ik sta open voor wat er op mijn pad komt. Ik geloof dat een open blik me het verst gaat brengen.”

CoBuilders draait al meer dan 20 jaar mee in de wereld van de bouw, civiele- en installatietechniek. Eén van onze kenmerken is specialisatie. Focus aanbrengen in de dingen die we doen en de sectoren waar we ons op richten, zodat we daar volledige aandacht aan kunnen geven. Door onze ervaring en constante aanwezigheid in het netwerk, hebben we een scherp beeld van profielen in de bouw. We weten wat er speelt en houden zicht op ontwikkelingen.

Kwaliteit en veiligheid in de bouwbranche
Een interessante ontwikkeling die we zien is het specialisme van KAM (Kwaliteit, Arbo en Milieu) binnen de bouwbranche. De bouwbranche ligt vanzelfsprekend onder een vergrootglas als het gaat om kwaliteit en veiligheid. Een belangrijke pijler die een cruciaal onderdeel is van het bouwproces. Met onder andere de komst van de Wkb (Wet kwaliteitsborging), en daarmee de grotere aansprakelijkheid van aannemers en installateurs, is de KAM-rol meer op het vizier gekomen van bouwbedrijven. Waar het voorheen meestal als taak werd belegd bij huidige medewerkers en het gezien werd als een ‘moetje’, zien bedrijven nu de noodzaak in van een goed georganiseerd kwaliteits- en veiligheidsbeleid. En daarmee met de rol van een interne KAM-specialist.

Draagvlak bij bedrijven
Onze collega Chenanja is zich de afgelopen jaren steeds meer in het KAM-specialisme gaan verdiepen. Ze ziet de urgentie op het gebied van KAM bij bouwbedrijven en daarmee dus ook kansen. “Er is een duidelijke verschuiving als het gaat om draagvlak voor KAM bij bedrijven. De directie is zich meer bewust van de urgentie en het belang van een interne KAM-specialist in het bedrijf. Deels komt dat doordat vastlegging van processen en documentatie steeds complexer wordt. Managementsystemen worden belangrijker. Er is dus echt iemand nodig die dit organiseert en bijhoudt.”

Cruciale bedrijfsonderdelen
Ook krijgt het KAM-specialisme een steeds centralere plek in de organisatie. ”Kwaliteit en veiligheid zijn cruciale onderdelen van het bedrijf. Het hangt nauw samen met de bedrijfsstrategie. Een KAM-specialist dient op alle fronten in de organisatie mee te denken. Vroeger werd er alleen iemand ingevlogen wanneer een situatie er om vroeg, maar nu wordt hij of zij structureel en vooraf al betrokken. Sterker nog, de directie laat zich adviseren als het gaat om kwaliteits- en veiligheidsthema’s.”

Beperkte kennis
“We zien die urgentie terug door de groei aan vacatures en aanvragen voor KAM-specialisten. Het krijgt prioriteit binnen de organisatie, maar de kennis over KAM is nog beperkt. Over welke kwaliteiten beschikt een goede KAM-specialist? En waar vind ik iemand met ervaring?” Chenanja heeft inmiddels een mooi netwerk van KAM-professionals opgebouwd. Een deel van hen komt uit andere bedrijfstakken, maar heeft affiniteit met de bouw of ziet de bouwwereld als een mooie vervolgstap. Juist omdat er nog veel verbeterslagen mogelijk zijn.

Onderscheidende waarde
Chenanja is ervan overtuigd dat een KAM-specialist een enorme aanwinst kan zijn voor veel bedrijven. ”Een objectief persoon die de organisatie op alle maatschappelijke thema’s spiegelt en toetst. Iets dat vandaag de dag van grote waarde is. Het resulteert niet alleen tot efficiëntere processen en dus tijd- en kostenbesparing, maar het beperkt ook risico’s. Daarmee voorkomt het hoge kosten en draagt het bij aan een veilige werkomgeving. En daar vloeit dan ook nog eens een versterking van het bedrijfsimago uit voort. Een goed georganiseerd kwaliteits- en veiligheidsbeleid leidt tot onderscheidend vermogen ten opzichte van anderen.”

Wil je eens sparren met Chenanja over KAM of ben je benieuwd naar wat wij voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact met haar op via chenanja@cobuilders.nl of 06-21329781.

KAM staat voor Kwaliteit, Arbo en Milieu. Je komt het ook wel tegen als QHSE (Quality, Health, Safety and Environment). Eén voor één elementen die cruciaal zijn binnen het bouwproces. Tegelijkertijd ook termen die zo breed zijn, dat je er misschien niet direct een voorstelling bij kunt maken. Wat doet een KAM-professional nou eigenlijk en wat betekent deze rol in de bouw?

Verantwoordelijkheden
In één zin: een KAM-professional is een stafmedewerker die verantwoordelijk is voor de kwaliteit, arbeidsomstandigheden en de zorg voor het milieu binnen een bedrijf. Een KAM-professional is ervoor verantwoordelijk dat een bedrijf volgens kwaliteitsstandaarden opereert en dat medewerkers hun werk veilig en met oog voor het milieu kunnen uitvoeren. In de praktijk betekent dit het vormgeven van het beleid van een organisatie, zodat het in lijn is met de eisen die de wetgeving op het vlak van kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieu stelt.

Werkzaamheden
Je kunt daarbij denken aan het organiseren van interne processen, zoals documentatie en archivering, het opstellen van Arbo-richtlijnen, het organiseren van kwaliteits- en veiligheidsbeleid en het coördineren van ISO-certificeringen en audits. Als KAM-professional heb je een adviserende en rapporterende rol richting de organisatie als het gaat om veiligheid en kwaliteit. Denk aan het voorstellen van verbeteractiviteiten en aanscherpen van beleid. Ook ben je het aanspreekpunt en creëer je draagvlak voor beleid rondom deze thema’s. Je bent dan ook goed op de hoogte van de wetgeving en actualiteiten die er spelen.

Organisaties
Vandaag de dag nemen veiligheids- en kwaliteitsthema’s bij de meeste organisaties een belangrijke rol in. Een KAM-professional kan aan de slag in alle branches en bij diverse organisaties. Ieder bedrijf heeft ermee te maken, maar de aard en de grootte van een organisatie zijn vaak bepalend voor de behoefte aan KAM-professionals. Bij kleine bedrijven is het vaak een neventaak, maar vanaf middelgrote bedrijven vervult een KAM-professional vaak een fulltime rol. Als er sprake is van veel bedrijfsrisico’s, zoals de bouw, heeft een KAM-professional een centrale rol in de organisatie. Bij grote bedrijven is er dan zelfs vaak een hele afdeling die zich ermee bezighoudt.

Rol in de organisatie
Een KAM-professional staat middenin de organisatie en heeft te maken met verschillende afdelingen. Hij legt verantwoording af aan de directie en ondersteunt collega’s die te maken hebben met het veiligheids- en kwaliteitsbeleid. Als kennisdrager en kartrekker is hij het aanspreekpunt binnen de organisatie. Het creëren van draagvlak en het meekrijgen van de organisatie zijn belangrijke elementen. Iets dat binnen de bouw soms een flinke uitdaging met een lange adem kan zijn. Doorzettingsvermogen en overtuigingskracht zijn dus kwaliteiten waar een KAM-professional zeker over moet beschikken.

Achtergrond
Een KAM-professional krijgt binnen de bouwbranche te maken met een groot arsenaal aan veiligheidsthema’s. Denk aan certificeringen, kwaliteitsstandaarden, veiligheidsnormen, arbo- en milieuwetgeving. Een bouwbedrijf ligt op die thema’s onder een vergrootglas: het is een zichtbare sector en risico’s liggen op de loer. Met een algemene KAM-achtergrond kun je aan de slag in de bouwbranche. Dat betekent een mbo-4-opleiding in de bouw, civiele techniek of installatietechniek óf de hbo-opleiding Integrale Veiligheidskunde (IVK). Daarnaast verdiepen veel KAM-professionals zich met een vervolgopleiding, zoals Middelbare/Hogere Veiligheidskunde (MVK/HVK), preventiemedewerker of post-HBO KAM. Een achtergrond in de bouwsector is een voordeel, vanwege de bekendheid met actualiteiten en de bouwcultuur, maar het is geen harde eis. Het is misschien nog wel belangrijker dat je als persoon in de nuchtere wereld van de bouw past. Je moet je kunnen begeven in een cultuur waar iedereen over het algemeen van aanpakken weet en recht door zee is. Niet lullen, maar poetsen.

Vacature: Waarom je als KAM-specialist in de bouw wilt werken