Het verhaal van bouwvrouw Jacqueline

Het aandeel vrouwen in de bouw stijgt gestaag. Hoewel technische functies nog voornamelijk door mannen worden ingevuld, zien we ook steeds meer vrouwen terug in technische rollen. Deze tendens is toe te schrijven aan onze samenleving waarin meer gelijkheid ontstaat en waar benodigde competenties opnieuw onder de loep worden genomen. Het ‘mannelijke beeld’ van de bouw is inmiddels achterhaald. Toch moet er nog veel gebeuren om dat imago te veranderen. De waarde die vrouwen de bouw kunnen brengen, verdient meer aandacht. Hoog tijd dus om een bouwvrouw in hart en nieren een podium te geven. Maak kennis met Jacqueline: een sportieve en creatieve vrouw die is opgegroeid op het platteland van Kamperveen. Sinds een half jaar is ze één van de drijvende krachten bij de recent geopende vestiging van aannemer NTP in Leusden.

Vertel Jacqueline, hoe ben je in de bouw terecht gekomen?

“Dat is met een behoorlijke omweg gegaan. Mijn eerste carrièrekeuze was sport, maar met die opleiding heb ik vanwege gezondheidsklachten moeten stoppen. Ik ben altijd al iemand geweest die enthousiast werd van grote landbouwmachines en techniek. Ik had bijbaantjes in de land-, tuin- en akkerbouw en haalde tijdens mijn opleiding aan de Middelbare Tuinbouwschool onder andere mijn lasdiploma en trekkerrijbewijs. Na het afronden van deze opleiding ging ik aan de slag in de tuinbouw. Eerst als algemeen medewerker en daarna als voorman. Al noem ik het liever ‘voorvrouw’. In deze rol stuurde ik medewerkers aan en liep ik zelf rond met een gereedschapskist om diverse storingen op te lossen. Ruim tien jaar heeft dat me veel plezier gebracht, maar ik miste op een zeker moment uitdaging. Ik besloot me om te scholen in juridische richting en ging daarna aan de slag op de afdeling ‘Voorlichting’ van een mbo-school. Na tien jaar besloot ik hier ontslag te nemen, omdat mijn eigen bedrijf in het restylen van meubels, ‘Deco House 33’, serieuze vormen begon aan te nemen. Toch ging na een tijd een baan in loondienst ook weer lonken. Ik was op zoek naar een stuk zekerheid en stabiliteit naast mijn eigen onderneming. Dat vond ik in een parttime baan als werkvoorbereider in de civiele techniek.”

Hoe is het om als vrouw in de bouw te werken?

“Ontzettend leuk, ik voel me er helemaal op mijn plek. De nuchterheid die in de bouwbranche leeft, sluit goed aan op mijn karakter. Mannen zeggen waar het op staat en hebben net als ik de ‘niet lullen, maar poetsen’-mentaliteit. Andersom merk ik dat mannen het ook waarderen als er vrouwelijke collega’s zijn. Het brengt dynamiek in een mannenomgeving die over het algemeen toch wat meer praktisch is. In onze nieuwe vestiging in Leusden trok ik bijvoorbeeld al snel de organisatorische taken naar me toe, zoals het organiseren van lunches en het verzorgen van aankleding op kantoor. Het plaatsen van een luchtverfrisser op het toilet is blijkbaar toch eerder een vrouwending. Met het inruimen van de vaatwasmachine bemoei ik me dan weer liever niet, want dat kunnen ze naar eigen zeggen zelf veel beter. Ieder zijn eigen kracht, laten we het daar op houden. Wat ik erg fijn vind is dat mijn technische kennis vanaf dag één wordt gewaardeerd. Je hoort wel eens dat je jezelf als vrouw in de bouw meer moet bewijzen, maar dat is absoluut niet mijn ervaring. Mijn inbreng wordt altijd serieus genomen en vakinhoudelijk weet ik een belangrijke bijdrage te leveren.“

Fijn dat die waarde gezien wordt. Wat is jouw visie op het thema bouwvrouwen?

“Ik maak me hard om meer aandacht voor vrouwen in de bouw te krijgen. Ik ben er namelijk van overtuigd dat vrouwen de bouw écht kunnen versterken. Niet alleen vanwege de dynamiek die ik net noemde, maar juist ook vanwege hun vaardigheden. Veel functies in de bouw vragen tegenwoordig om gestructureerd werken, het behouden van overzicht en het vermogen om snel te kunnen schakelen. Taken op de bouwplaats verdwijnen wat meer naar de achtergrond en worden vervangen voor kantoorwerk. Ik weet zeker dat veel vrouwen een rol als uitvoerder, projectleider, werkvoorbereider, calculator of tekenaar perfect zouden kunnen uitvoeren. Het is alleen jammer dat er een sterk mannenimago aan de bouw kleeft. De maatschappij heeft zelf een typisch mannenkarakter gecreëerd terwijl dat geen realistische weergave van de werkelijkheid is. Competenties en vaardigheden waar de bouw om vraagt zijn niet enkel toe te schrijven aan mannen. Branche-breed zou die gelijkheid veel meer gestimuleerd moeten worden.”

Hoe zouden we dat als branche kunnen doen?

“Het is natuurlijk een illusie om te denken dat we het imago van de bouw morgen kunnen veranderen. Toch denk ik wel dat we met kleine initiatieven de bouw aantrekkelijker voor vrouwen kunnen maken. Dat begint al op scholen waar voorlichtingsdagen of snuffelstages worden georganiseerd. Spreek in die gevallen ook meisjes aan door juist vrouwelijke voorbeelden te laten zien. En wat dacht je van vrouwelijke ambassadeurs? Geef bouwvrouwen een podium en laat hun werk zien. Daarnaast heb ik nog een praktische tip voor werkgevers: houd rekening met vrouwen als het om werkkleding gaat. Ik loop rond in een werkjas uit de mannencollectie en bij het uitzoeken van werklaarzen greep ik ook mis. Er bleken in het assortiment van NTP nog geen vrouwenmodellen te zijn en de maatvoering begon bij maat 42. Kleine signalen dat vrouwen in de bouw nog niet als mainstream worden gezien.”

Er is nog veel te winnen. Waar moet je als vrouw in de bouw rekening mee houden?

“Vergeleken met andere sectoren is de bouw een directere wereld. Je kunt een ongefilterde en eerlijke werkomgeving verwachten waarin je weet wat je aan een ander hebt. Er wordt niet om zaken heen gedraaid en meningen worden niet onder stoelen of banken gestoken. Hard werken is de heersende werkethos, maar op zijn tijd is er ook zeker ruimte voor gezelligheid. Wel is het belangrijk dat je stevig in je schoenen staat en je altijd een woordje klaar hebt staan. Je mentaliteit moet in deze wereld passen, net zoals dat ook op veel andere plekken geldt.”

Vertel eens wat meer over je rol bij NTP. Wat maakt het zo leuk?

“Ik werk als werkvoorbereider op de recent geopende vestiging van NTP in Leusden. Vanaf mijn eerste dag ben ik gekoppeld aan een collega werkvoorbereider, omdat ik nog geen ervaring in deze rol heb. Ik leer veel en langzaamaan kan ik nu steeds meer zelf doen. Ik zit hier ongelofelijk goed op mijn plek en ben gedreven om de baan snel helemaal zelfstandig te kunnen uitvoeren. Inmiddels denk ik al in vakjargon en app ik vanaf mijn vakantieadres met mijn collega’s over ‘varkensruggen’ en ‘bisschopsmutsen’. Ik kijk tegenwoordig naar asfalt door de ogen van een werkvoorbereider. En dat is volgens mij een goed teken. Ik heb mijn passie voor techniek weer helemaal teruggevonden en dat geeft me veel energie. Andersom is de ervaring die ik meebreng ook van toegevoegde waarde. Ik heb soms een andere kijk op zaken en dat wordt hier als erg verfrissend ervaren.”

Wat zijn je verdere ambities als bouwvrouw?

“Op korte termijn hoop ik zelfstandig op pad te kunnen als werkvoorbereider. Ik kijk er erg naar uit om meer de diepte in te gaan en me in de rol verder te ontwikkelen. Van stilstaan word ik onrustig, dus ik ben zeker van plan stappen te blijven maken. Een rol als omgevingsmanager zie ik in de toekomst voor me, maar daar moet ik eerst nog de nodige kennis en ervaring voor op doen. Daarnaast heb ik een heel concreet persoonlijk doel voor ogen: een eigen huis kopen waar ik met mijn drie kinderen kan gaan wonen. Ik heb mezelf daar vijf jaar de tijd voor gegeven. Een soort bucketlist doel die ik als alleenstaande moeder hoop te kunnen afvinken.”